We gebruiken deze Hemelvaart om Nederland dwars door te steken door de rivier de Maas te volgen. Het rivierenlandschap is juist in deze tijd op zijn mooist door de wilde begroeiing van de bermen en de bloeiende struiken en bomen in de uiterwaarden. We ontdekken overigens dat er veel gebouwd wordt in de bedding van de Maas door het programma Ruimte voor de rivier.
Donderdag.
We stappen vroeg in de trein op weg naar Venlo. Een rit van ruim twee en half uur. Dus uitslapen, lezen en zitten. Het is niet anders. De weervoorspellingen waren niet positief, maar als we in Venlo uitstappen is het zonnig weer en uit de wind goed te doen op een terrasje. We kijken wat rond in het centrum en na de koffie gaan we op weg naar het noorden. We vinden snel de route en rijden door een tuinbouwgebied naar het dorpje Velden. We passeren een - hoe verzinnen ze het- een aardbei automaat.
Daarna buigt de weg naar het oosten en gaat door een mooi bosgebied. Het is druk op de fietspaden en langs de route zien we Hemelvaartfietstocht rijders in groepjes eten en drinken.
We gaan lekker
De Maasheggen liggen in de uiterwaarden van de Maas in het gebied bij de dorpen Vierlingsbeek, Boxmeer en Oeffelt. Het eeuwenoude landschap is uniek in West-Europa, en de Maasheggen vormen een bijzonder ecosysteem waar een aantal zeldzame planten- en diersoorten voorkomen; er komen bijvoorbeeld dassen voor en de dichte heggen vormen ook een prima broedplaats voor allerlei vogels.
Als we de route willen volgen moeten we opnieuw de Maas over. We doen het anders. Vanwege de tijd en het aantal
Rond 18 uur komen we op de camping aan en melden ons bij de stagiair die onze plek wijst. Een enorme plek voor ons kleine tentje op een camping die verder vol staat. Het is een natuurcamping, maar een heel bedrijf. Er is een hooihotel, groepsaccomodaties, Drie soorten trekkershutten, De toiletvoorzieningingen zijn wat eenvoudig, maar verder is er een overdekte ontmoetingsruimte, een soort zelfvoorzienend cafeetje/theehuis en het belangrijkst is dat er een centrifuge is, zodat de fietsonderbroek na het wassen al behoorlijk droog is.
Er staan twee vaders met een dochter op ons veldje. Wel bijzonder. We durven nog niet naar hun achtergronden te vragen. We delen wel de picknicktafel met een van hen. En we worden gewaarschuwd dat het de avond er voor heel koud is geweest. We maken, om warm in bed te kruipen, een wandeling over het landgoed. Het is een erg mooi gebied met mooie paden en vergezichten. Ons buurmeisje vertelt ons dat er een kabouterdorpje in het bos is. We volgen de kabouterpaaltjes en ontdekken het dorpje op een open plek van het bos. Verassend spannend voor kinderen. Rond 22 u gaan we slapen. We merken dat het rond 5 u wel wat koud is, maar we kunnen elkaar warm houden.
Vrijdag
We zijn redelijk vroeg wakker en C. gaat douchen waarbij ik nog even blijf liggen. We ontbijten aan de picknicktafel. We zijn redelijk snel ingepakt en een van de buurmannen zegt: dat heb je vaker gedaan. Tja. Het gaat eigenlijk vanzelf. De andere buurman maakt even een praatje. Hij heeft een tandem waarbij zijn dochter voorop zit en de route volgt. Hij zit hoger achter haar en ze kunnen zo goed overleggen. Ze hebben de fiets kunnen lenen van buren. En de reden was dat de vader al veel doet met een zoon, maar de dochter vond dat hij wat meer met haar moest doen. Vandaar.
We rijden weg en zoeken nu de maas-vestingroute op. Via Beers en de Kraaijenbergse plassen naar Grave, waar markt is. C. doet wat boodschappen en ik heb een uitgebreid gesprek met een verkoper van overzetzonnebrillen. Voor 20,- euro te koop. Ik laat me bijna verleiden, maar wil eerst zelf weten welke bril voor mij handig is. Ik merk dat je door een zonnebril minder gaat knijpen met je ogen. Maar ach een Pet helpt ook. We rijden door een brede uiterwaarde en drinken in het zonnetje koffie. Daarna zoeken we de weg naar Ravenstein. Daar woont een broer, maar hij is niet thuis dus rijden we verder.
Ruimte voor de rivier. Zie website Rijkswaterstaat.
Dan volgt een lang stuk over de winterdijk naar de pont bij Bern en gaan we links af over een grindpad om aan te komen bij de natuurcamping Nederhemert Zuid. Het is er redelijk vol. Een man zegt dat we onze tent op de vrije plek kunnen zetten wat gelijk doen. Wat later komen er nog twee stellen met fietsen die hun tent bij de pipowagen opzetten. De camping is in ontwikkeling en heeft tegenwoordig een warme douche. Een man komt met een soort ijscokarretje het terrein op. We praten even. Hij is met een zoontje. Het karretje heeft een bed op een plateau van 180 cm dat hij kan uitschuiven en zo kunnen ze met twee personen slapen.
We hebben opnieuw een picknick tafel tot onze beschikking en na een biertje ga ik wat koken. We verplaatsen deze avond steeds de tafel om te genieten van het zonnetje.
We hebben ons afwasmiddel vergeten op de vorige camping en doen nu de afwas met shampoo. Vervelend is dat er nog geen warm water is voor de afwas.
Er staat een grote groep op het veld en de kinderen zijn druk bezig met een kampvuur aan de rivieroever van de afgedamde Maas. De wind staat zo dat onze tent precies in de rookbaan staat. Vervelend. Er komen roetdeeltjes op de tent en ik ben bang dat er ook vonken op de tent komen. Ik ga naar beneden en ontdek dat er door alle jongetjes in het vuur gepord wordt. We spreken af dat een iemand voor het vuur verantwoordelijk is en dat er zo weinig mogelijk in het vuur geroerd wordt. Ik blijf bij het vuur staan en klets wat met de kinderen. Het gaat daarna beter.
Het wordt langzamerhand donker en we gaan slapen. Ik ontdek dat het dragen van een muts helpt om warm te blijven. Ook onze donsjasjes doen hun werk. Op een of andere manier vergeten we om even naar het kasteel te lopen. Het is een zeer rustig gebied waar we zitten. Geen lawaai, auto's, boten.Allen maar natuur. Heel bijzonder.
Zaterdag
We worden wakker van miezerregen op de tent. We draaien ons om en blijven lekker liggen. Of dat slim is moeten we nog meemaken. Het wordt tegen 10 u droog en we gaan snel ontbijten aan onze tafel. Ook lukt het om de tent zonder regen in te pakken, de tassen in te ruimen en op de fiets vast te maken. Het miezert heel licht, maar niet genoeg om een regenbroek aan te trekken. We vervolgen de route en drukken op de bel van het pontje.
De pontbaas steekt over en neemt ons mee. Het is een prachtig idyllisch plekje.
We volgen nu de dijk
van de afgedamde Maas en rijden door Aalst en Poederoijen en slaan rechtsaf en linksaf door een nieuw aangelegd natuurgebied richting Slot Loevestein. Daar zijn we even in verwarring. Er is een bel bij een voetgangerspont, maar daar lijkt niemand te reageren.
We gaan terug naar het kasteel en krijgen te horen dat er echt iemand komt als je duidelijk belt en zo gebeurd ook. We steken over en komen op de jaarmarkt van Woudrichem. Het miezeren blijft en dat is niet leuk voor de kraamhouders. Wij gaan koffie drinken om een beetje warm te worden. Het regent nu echt en doen onze regenbroeken aan als we de tocht vervolgen via de haven en de dijk naar Sleeuwijk. Bij de snelweg A27 waar we onderdoor rijden kunnen we onze regenkleding uit doen, omdat het stopt met regenen. Wel blijft het waaien uit het westen en we rijden niet harder dan 14-16 per uur. Het volgende plaatsje is Werkendam. De Waal gaat hier over in de Merwede.
Opnieuw snijden we een stukje route af en lopen even door het centrum en kopen wat brood. Het gebied dat nu volgt is wat saai. Het is het gebied van de Biesbosch, maar men is hier ook op allerlei manieren bezig met een project ruimte voor de rivier. Het gebied wordt ontpolderd voor situaties waarbij de rivier te hoog staat. Dan kan de rivier overstromen en het water in de polder stromen. Je ziet dat de boerderijen herbouwt zijn op hoge terpen. Ook de weg is verplaatst en er zijn bruggen gemaakt zodat het water de polder in kan stromen.
We halen het niet, door ons late opstaan, om Dordrecht Centrum te bereiken voor dat de winkels sluiten. Jammer. We doen boodschappen in een buitenwijk en zoeken de Nivon camping op. Deze ligt aan de overkant van een water op een landtong bij het meer de Grote rug en we moeten de huisbeheerders laten weten dat we graag opgehaald willen worden. Een man die een Mongoolse tent heeft opgezet voor een groepje kinderen moet ook opgehaald worden en hij schreeuwt heel hard. Mensen in de tuin horen het en even later zien we een bootje komen. We nemen deze keer onze fietsen mee en dat gaat goed. In het huis schrijven we ons in en zetten de tent op. Het is niet druk. We pakken een paar plastic stoelen en genieten van de zon, het bier en het buiten zijn op een mooi stukje groen.
We kletsen met twee jonge studenten die op het achterste veld kamperen. Ze komen uit Pijnacker en Delft en zijn al een paar dagen op deze camping. Ze hebben de sneltram en de boot genomen om in Dordrecht te komen. Heel slim. Leuk zo'n verliefd stel.
De beheerder wil weten hoe laat we weg gaan omdat ze de volgende dag tussen 10-11 u 20 mensen van de kanovereniging moet overzetten. We zeggen dat we vroeg weg gaan en ons rond 9.30 u zullen melden. Het feestje van de meisjes is heel beschaafd. We horen ze niet.
Zondag.
Als we wakker zijn schijnt het zonnetje al lekker en is de temperatuur al hoger als gister. Na de douche genieten we van ons ontbijtje en nemen de tijd om in te pakken. Ik maak als oud-nivonner de douchevloer nog even schoon en we melden ons bij de receptie. Snel zet de kampwacht ons over en met de wat grotere boot kunnen we goed onze fietsen vast houden en op de kade zetten.
Dan zoeken we de weg naar Dordrecht centrum. De stad is uitgestorven en langzamerhand worden terassen klaargezet en lopen mensen naar de kerk die zijn klokken hard laat klinken. We rijden kris kras door het centrum en kijken in etalages. Mooi vind ik de haventjes die binnen de stadsgrens liggen. De nieuwe Haven en de wolwevershaven. Mooie oude huizen, een wirwar van boten. We
genieten even van het zonnetje op een bankje. Dan zoeken we de waterbus op en steken over na Papendrecht. We kunnen betalen met onze Nskaart. De route gaat buiten de bebouwing van Papendrecht naar het noorden. We drinken koffie in een mooi groen natuurgebiedje.
Het alblasserbos. Dan rijden we terug naar het westen via Oud-Alblas en dan langs Alblasserdam en we komen dan uit bij de Hoge boezem van de Overwaard. Bekend onder de naam Kinderdijk. Er lopen veel toeristen rond.
Vrijdag
We zijn redelijk vroeg wakker en C. gaat douchen waarbij ik nog even blijf liggen. We ontbijten aan de picknicktafel. We zijn redelijk snel ingepakt en een van de buurmannen zegt: dat heb je vaker gedaan. Tja. Het gaat eigenlijk vanzelf. De andere buurman maakt even een praatje. Hij heeft een tandem waarbij zijn dochter voorop zit en de route volgt. Hij zit hoger achter haar en ze kunnen zo goed overleggen. Ze hebben de fiets kunnen lenen van buren. En de reden was dat de vader al veel doet met een zoon, maar de dochter vond dat hij wat meer met haar moest doen. Vandaar.
We rijden weg en zoeken nu de maas-vestingroute op. Via Beers en de Kraaijenbergse plassen naar Grave, waar markt is. C. doet wat boodschappen en ik heb een uitgebreid gesprek met een verkoper van overzetzonnebrillen. Voor 20,- euro te koop. Ik laat me bijna verleiden, maar wil eerst zelf weten welke bril voor mij handig is. Ik merk dat je door een zonnebril minder gaat knijpen met je ogen. Maar ach een Pet helpt ook. We rijden door een brede uiterwaarde en drinken in het zonnetje koffie. Daarna zoeken we de weg naar Ravenstein. Daar woont een broer, maar hij is niet thuis dus rijden we verder.Ruimte voor de rivier. Zie website Rijkswaterstaat.
Bij het stadje Batenburg in Gelderland is een oude Maasarm opnieuw uitgegraven. Ook hebben we circa 60 hectare uiterwaard opnieuw ingericht. Hiermee neemt de bescherming tegen overstromingen toe en verbetert de waterkwaliteit.We cirkelen van Noord naar Zuid en hebben dan weer wind tegen en wind mee. Ik ken dit gebied helemaal niet. Na het dorpje Megen eten we wat en zien hoe een waterzuiveringsinstallatie werkt. Bij Lith gaan we niet de Maas over (de officiële route) maar blijven aan de zuidkant van de rivier. We rijden 20 min. Met een stel op dat eveneens op Santosfietsen op weg is. Ik deel met de man gps-ervaringen. De dames spreken over de gemakken van elektrisch fietsen. Ondertussen rijden we over de mooiste dijkjes, langs prachtige opgeknapte dijkhuizen en een natuur die overvloedig is. Nu op zijn mooist zo voelt het. Via Kessel, Maren, Gewande rijden we onder de A2 door ten Noorden van Den Bosch en doen in een buitenwijk van die stad boodschappen.
Het bochtige stuk van de Maas ten oosten van Batenburg is tijdens de kanalisatie, halverwege de 19e en tot ver in de 20e eeuw, recht gemaakt. Wij hebben de oude rivierarm weer uitgegraven, waardoor een schiereiland is ontstaan. De herstelde geul zal, dankzij een dammetje waar water overheen kan stromen, zo’n 50 dagen per jaar meestromen met de Maas.
De oevers van het eiland zijn flauw afgegraven. Dit zorgt voor ondiep water, waar allerlei riviergebonden planten, vissen, insecten en andere dieren kunnen leven. Dit leidt weer tot schoner water.
We hebben ook de 60 hectare grote uiterwaard ten oosten van Batenburg verlaagd en daar poelen aangelegd. Dit is gebeurd in overleg met de Stichting het Geldersch Landschap, die het gebied in opdracht van Rijkswaterstaat beheert. Een uiterwaard, het gebied tussen de oever van een rivier en de (winter)dijk, is feitelijk bestemd om bij hoogwater te overstromen. Dit voorkomt dat het water het bewoonde achterland bereikt. Runderen houden door natuurlijke begrazing het gebied open.
Veiligheid bij hoogwaterDe geul, verlaagde uiterwaard en brede oever zorgen ervoor dat het water meer ruimte krijgt. Hierdoor is de waterstand bij hoogwater ongeveer 6 centimeter lager dan voorheen. Dit effect is nog zeker 15 kilometer stroomopwaarts merkbaar.
We hebben opnieuw een picknick tafel tot onze beschikking en na een biertje ga ik wat koken. We verplaatsen deze avond steeds de tafel om te genieten van het zonnetje.
We hebben ons afwasmiddel vergeten op de vorige camping en doen nu de afwas met shampoo. Vervelend is dat er nog geen warm water is voor de afwas.
Er staat een grote groep op het veld en de kinderen zijn druk bezig met een kampvuur aan de rivieroever van de afgedamde Maas. De wind staat zo dat onze tent precies in de rookbaan staat. Vervelend. Er komen roetdeeltjes op de tent en ik ben bang dat er ook vonken op de tent komen. Ik ga naar beneden en ontdek dat er door alle jongetjes in het vuur gepord wordt. We spreken af dat een iemand voor het vuur verantwoordelijk is en dat er zo weinig mogelijk in het vuur geroerd wordt. Ik blijf bij het vuur staan en klets wat met de kinderen. Het gaat daarna beter.
Het wordt langzamerhand donker en we gaan slapen. Ik ontdek dat het dragen van een muts helpt om warm te blijven. Ook onze donsjasjes doen hun werk. Op een of andere manier vergeten we om even naar het kasteel te lopen. Het is een zeer rustig gebied waar we zitten. Geen lawaai, auto's, boten.Allen maar natuur. Heel bijzonder.
Zaterdag
De pontbaas steekt over en neemt ons mee. Het is een prachtig idyllisch plekje.
We volgen nu de dijk
van de afgedamde Maas en rijden door Aalst en Poederoijen en slaan rechtsaf en linksaf door een nieuw aangelegd natuurgebied richting Slot Loevestein. Daar zijn we even in verwarring. Er is een bel bij een voetgangerspont, maar daar lijkt niemand te reageren.
Om bij hoge waterstanden meer rivierwater op een veilige manier af te voeren, is ontpoldering van de Noordwaard bij Werkendam nodig. Door dijken gedeeltelijk af te graven, maken we in- en uitstroomopeningen voor het doorstroomgebied. Hiermee bereiken we:Dan is het een flink stuk om bij de Nieuwe Merwede te komen en met de pont over te steken om naar Dordrecht te rijden.
- een waterstanddaling van 30 centimeter bij Gorinchem
- een zo ver mogelijk bovenstroomse afvoering van het water van de Nieuwe Merwede bij hoge waterstanden
- een zo westelijk mogelijke afvoering van het water benedenstrooms, richting het Hollandsch Diep
We halen het niet, door ons late opstaan, om Dordrecht Centrum te bereiken voor dat de winkels sluiten. Jammer. We doen boodschappen in een buitenwijk en zoeken de Nivon camping op. Deze ligt aan de overkant van een water op een landtong bij het meer de Grote rug en we moeten de huisbeheerders laten weten dat we graag opgehaald willen worden. Een man die een Mongoolse tent heeft opgezet voor een groepje kinderen moet ook opgehaald worden en hij schreeuwt heel hard. Mensen in de tuin horen het en even later zien we een bootje komen. We nemen deze keer onze fietsen mee en dat gaat goed. In het huis schrijven we ons in en zetten de tent op. Het is niet druk. We pakken een paar plastic stoelen en genieten van de zon, het bier en het buiten zijn op een mooi stukje groen.We kletsen met twee jonge studenten die op het achterste veld kamperen. Ze komen uit Pijnacker en Delft en zijn al een paar dagen op deze camping. Ze hebben de sneltram en de boot genomen om in Dordrecht te komen. Heel slim. Leuk zo'n verliefd stel.
Zondag.
Als we wakker zijn schijnt het zonnetje al lekker en is de temperatuur al hoger als gister. Na de douche genieten we van ons ontbijtje en nemen de tijd om in te pakken. Ik maak als oud-nivonner de douchevloer nog even schoon en we melden ons bij de receptie. Snel zet de kampwacht ons over en met de wat grotere boot kunnen we goed onze fietsen vast houden en op de kade zetten.
Dan zoeken we de weg naar Dordrecht centrum. De stad is uitgestorven en langzamerhand worden terassen klaargezet en lopen mensen naar de kerk die zijn klokken hard laat klinken. We rijden kris kras door het centrum en kijken in etalages. Mooi vind ik de haventjes die binnen de stadsgrens liggen. De nieuwe Haven en de wolwevershaven. Mooie oude huizen, een wirwar van boten. We
genieten even van het zonnetje op een bankje. Dan zoeken we de waterbus op en steken over na Papendrecht. We kunnen betalen met onze Nskaart. De route gaat buiten de bebouwing van Papendrecht naar het noorden. We drinken koffie in een mooi groen natuurgebiedje.
Het alblasserbos. Dan rijden we terug naar het westen via Oud-Alblas en dan langs Alblasserdam en we komen dan uit bij de Hoge boezem van de Overwaard. Bekend onder de naam Kinderdijk. Er lopen veel toeristen rond.
Hoge boezem & lage boezem
De afwatering van de Alblasserwaard in de Lek vond plaats op het laagste punt bij het dorp Kinderdijk. Hier kwamen de hoofdwatergangen van de Overwaard (het Achterwaterschap) en de Nederwaard (het Nieuwe Waterschap) tezamen; tot op heden slechts gescheiden door een smalle kade. Bij lage rivierwaterstanden kon afzonderlijk –via een aantal sluizen– worden geloosd. Dit systeem werd omstreeks 1738 vervangen door het nieuwe boezemstelsel…
De toenemende lozingsproblemen leidden tot de aanleg van hoge (berg)boezems. Om het water vanuit de lage boezem in de hoge boezem te kunnen malen, werden 19 windmolens gebouwd. Deze molens vormen nu het unieke molenlandschap van Kinderdijk.
We zoeken de pont die ons overzet naar Ridderkerk. Een kleine maar stevige boot. Hij gaat eerst naar Krimpen aan de Ijssel en zoekt dan zijn plek aan de overkant van de Nieuwe Maas. Dit is een belangrijk waterbusstation, waar ook de waterbus Rotterdam-Dordrecht stopt. Het is zonnig, maar er staat wel veel westenwind. De kant die we op gaan. We volgen de zuidelijke maasoever tot aan de Brieneroordbrug en steken daar over. Zo cirkelen we door het centrum en eten wat bij de leeszaal in het Oude Westen en ik laat C de wijk zien waar ik werk. We pakken de trein om 15.30 u en zijn om 16.30 u weer terug op onze startplek.
Statistieken
| Afstand | Gemiddeld | Tijd | |
| Dag 1. Venlo Cuijk | 71 | 15,9 | |
| Dag 2. Cuijk-Nederhemert Zuid | 77,4 | 15,2 | 5,5 |
| Dag 3 Nederhemert Zuid-Dordrecht | 47,4 | 14 | 3,22 |
| Dag 4. Dordrecht-Rotterdam | 44,9 | 13,2 | 3,24 |
