Twee jaar geleden fietsten we langs de Donau van Budapest naar Regensburg als onderdeel van de Eurovelo 6. Voor ons was dit een verlenging van de Limestocht die we vanuit Nederland eerder deden. Om het landschap van de bovenloop van de rivier te verkennen gaan we nu verder stroomopwaarts en stappen daarna over op het stroomgebied van de Rijn. Via de Bodensee komen we zo uit bij de Zwitserse, Duitse en Franse grens in Bazel. Het motto van dit jaar was vakantie komt naar je toe. Ervaringen, ontmoetingen en hobbels komen vanzelf op je pad. Daar hoef je niet veel voor te doen. Per dag moet je alleen ongeveer te bedenken waar je slaapt en of je de voorraad voedsel om te leven op orde kan houden. Bij zo'n fietsavontuur gaan al die andere mooie 'vakantiedingen' van zelf.
Dit jaar heeft C. een E-bike en we zijn nieuwsgierig naar ervaringen met gewicht, opladen, klimmen in de heuvels, verbruik en afstanden bij een langere toertocht. Lees hieronder.
Zondag 19-Mei Trein Haarlem-Regensburg
We willen onze reis van twee jaar geleden vervolgen en stappen om 8.3u in de trein om via Amsterdam, Hannover, Neurenberg, 's avonds om 19.30 u in Regensburg aan te komen. We rijden nog even naar de oude brug om opnieuw een foto te maken van de poort en de klok.We rijden naar de camping waar de receptie al dicht is, zetten de tent op, eten wat en gaan slapen. Genoeg voor vandaag.
Maandag 20 mei. Regensburg-Vohburg
We zijn vroeg wakker, mede door het koor van
vogelgeluid. We zien twee poolse mannen, net als ons, naast hun tent ontbijten en inpakken. C. maakt een kort gesprekje met hen. Ze zijn op weg naar Portugal. Het is aardig weer en we rijden iets na achten langs de receptie om te betalen wat ons 15 min. kost: formulier invullen, wachten op een andere klant, invoeren van de gegevens in de computer. (De mw. wil mijn precieze voornaam weten) en betalen. Dan op weg.
Langs het fietspad staan borden met informatie over Romeinse opgravingen van de Limes. De Donau kronkelt door het landschap en steeds kunnen we met een apart aangelegd fietspad de rivier volgen. Na anderhalf uur komen we bij het plaatsje Kelheim, waar we op een passagierboot stappen die ons naar Weltenburg brengt, een tocht van 40 minuten. Op de boot raken we aan de praat met een stel van onze leeftijd die eveneens met de fiets op weg zijn naar hun zoon en dochter die in het Zuid-westen van Duitsland wonen. Ook gaat het over wel of niet kamperen tijdens een fietstocht. De man zou wel willen, maar de vrouw ziet daar erg tegenop.
We zijn meer in gesprek dan dat we heel erg kijken naar hoe de stroom van de Donau hier zich door rotsen heeft gewurmd heeft tot een nauw dal. We zitten boven op het dek, en dat wat al voorspeld is, gebeurt ook. Het begint met spatten en bij de tijd dat we aankomen regent het zo dat we onze fietsregenbroeken aan moeten trekken. We groeten onze gespreksgenoten en gaan op weg. De pijltjes van de route wijzen een andere kant op dan de gps-route die ik op mijn scherm heb, dus we klimmen een stuk voor niets. De gps route snijdt - zo blijkt - een stuk af, maar pakt daarbij wel een stukje grote weg. Gelukkig is het niet druk. Dan wil de gps route dat we een stijle helling over een wandelpad naar beneden gaan, wat we niet doen. Omdat het spettert pauzeren we op deze plek onder het afdak van een huisje van de vrijwillige brandweer, rijden een stukje terug door het dorp en duiken daarna links het dal in van een zijrivier. Het is afwisselend droog en miezerig weer. In Neustadt doen we boodschappen en pakken daarna de dijk naar het stadje Vohburg. We nemen een alternatieve route langs de onverharde dijk, waar we onderweg oponthoud hebben omdat een kudde schapen verplaatst wordt naar de andere zijde van het kanaal. Inmiddels is het harder gaan regenen en uiteindelijk gaat het echt stortregenen. We proberen te schuilen in het bos, maar de bomen houden het water niet meer tegen. Met een natte broek en water in de schoenen komen we in het stadje aan. De camping is niet meer dan een bivak zonder beheer en ook is er geen mogelijkheid om de fiets van C. op te laden.
We besluiten een pension/hotel te zoeken. De eerste is vol en de tweede is duur maar die kiezen we toch omdat we inmiddels doornat zijn en het nog steeds regent. We schrijven ons in en parkeren de fietsen in een afsluitbaar hok.
De tassen die onder het zand en grond zitten spuiten we schoon met een slang die aan de muur van de binnenplaats zit. Onze kamer bevindt zich in een ander gebouw op de derde verdieping, waar we alle spullen uitleggen, uitwringen en wassen, douchen en zo weer een beetje mens worden. Met een haarfohn proberen we een en ander weer droog te krijgen. Daarna wat eten in een restaurant al is het lastig op deze maandag iets te vinden. Gelukkig is er vlakbij de Donaubrug nog een pizzeria open.
Dinsdag 21 mei Vohburg-Neuburg.
We slapen heel goed en melden ons rond acht uur bij het ontbijt, waarbij met name C. alle gerechten en hapjes uitprobeert. Vanuit ons plekje zien we het Duitse stel van de dag er voor in regenkleding langs ons hotel rijden. Bij vertrek worden we op de foto gezet door twee mannen die met een tandem op weg zijn naar Passau of Regensburg.
Ze hebben veel plezier met elkaar en zo begint de dag gezellig. Het weer echter blijft wisselvallig en al snel moeten we weer regenbroeken aan. We rijden door kleine dorpjes en bij Ingolstad hebben we last van een omleiding. Omdat het vies weer is gaan we om warm te worden in een bakkerij/supermarkt zitten en genieten van een koffie met gebak. We laden onze apparatuur op en na anderhalf uur rijden we weer verder. Wat volgt is een stuk door het bos waar we een oude vrouw zien die met roze regenjas voorovergebogen over een rollator een wandeling aan het maken is. We kunnen het niet laten om even te stoppen en een praatje te maken. Ze is negentig en wilde er graag even uit. Ze vertelt graag over het gebied, de jeugd met hun mobieltjes, haar man die is overleden. Even later wordt ze door haar dochter met de auto opgepikt en dan rijden wij weer door.
Buiten een van de dorpjes wordt onze weg verspert door een slagboom van het spoor. Dan zien we
het bord dat er staat: Er wordt ons geduld gevraagd omdat het lang kan duren dat de boom weer open gaat. We kunnen we op de gele hendel drukken naast het bord. Na twee keer drukken hoor ik iemand zeggen dat de trein er nog aan komt. Die komt na een paar minuten voorbij, maar de boom gaat niet open. Opnieuw wachten we 5 minuten en dan zien we de trein weer terug komen. Pas na 15 minuten kunnen we door rijden. Wonderlijk.
We passeren een mooi kasteel en komen daarna op een fietspad langs een autoweg terecht wat altijd saai en lawaaiig is. We kunnen een alternatieve route over de dijk langs de Donau nemen wat opnieuw betekent dat onze kleren en tassen vies worden van opspattend zand en grind. Zo rond 16.30 u komen we bij een camping van een kanovereniging. Er is niemand behalve een man die in een open, maar wel overdekte ruimte achter een computer zit. Hij zegt dat we onze tent op kunnen zetten en dat er iemand komt om af te rekenen, maar we kunnen ook na 17 u naar het restaurant gaan. We zetten onze tent op en hangen onze vieze kleren op haken onder de afdak van het gebouw.
 |
| Kanogebouw met de haken voor onze spullen. |
C. doet een dutje en ik ga boodschappen doen en haal naast warm eten een fles wijn en wat te knabbelen om weer een beetje warm te worden. Ik reken af bij het restaurant en hoor sirenes in de stad. Aan de overkant van de Donau zie ik brandweerlieden in de weer met een bouwkraan die van de oever weggehaald wordt en er zijn mannen op boten die heen en weer varen. Dit past bij het plaatje dat we onderweg zagen dat alle wegen naar de rivier geblokkeerd waren met afzettingen. De waterstand van de rivier is snel aan het stijgen. Dit kan ik zelf ook zien als ik het voetpad aan de oever zie. Toen we aankwamen was dit nog begaanbaar, maar nu staat het water een halve meter hoger. Ik ga vervolgens onder het afdak waar de man met de computer nog steeds zit, koken en ik vraag of hij mee wil eten. Zo begint een bijzondere avond.
 |
| Overdekte ruimte met rechts de boodschappenwagen Molly. |
De man van de computer is de Zwitser Christian Zimmerman (
Facebook of
video)
die met een boodschappenwagentje (Molly genaamd) te voet op weg is naar Moskou. Hij heeft al eerder in Australië zo'n lange tocht gemaakt en hij heeft daarover een boek geschreven. Hij leeft van het geven van lezingen. Van beroep is hij hovenier, maar dit onderweg zijn, in de natuur leven en gesprekken voeren met mensen past beter bij zijn stijl van leven. Na de maaltijd schuift een jonge Duitser aan van 27 die met de fiets onderweg is naar Spanje om daar mee te werken aan het revitaliseren van een verlaten dorp. Hij heeft psychologie gestudeerd, maar doet daar niks mee. Daarom dit project. De idee is om met vrienden en bekenden een zelfvoorzienende gemeenschap op te bouwen. Tenslotte is de vijfde deelnemer aan het gesprek een jonge man die met de kano de Donau af wil varen tot aan de Zwarte zee. Door de hoge waterstand mag en kan hij niet verder gaan en daarom is hij hier op de camping.
 |
| Ook de fietsen hebben het zwaar! |
Het wordt een gesprek over je eigen ding doen in het leven en niet mee gaan met dat wat van je verwacht wordt, sober en eenvoudig leven, tijd en aandacht, de opwarming van de planeet en duurzaamheid. Maar ook de oudere generatie die na de oorlog Europa heeft opgebouwd, die zich niet zo druk maakt over al deze dingen en dat de generaties hier te weinig met elkaar over praten. Aan het einde van de avond ben ik dubbel. Het is van alle tijden dat er mensen zich tegen de stroom van een bepaalde tijd keren. Bij de Grieken waren dit de Cynici, later de kunstenaars en hippies. Het heeft iets sterks om voor je droom of leefstijl uit te komen. De 'burgerlijken' kunnen iets leren van deze ontregelaars. Maar het heeft ook iets kwetsbaars wat tegelijk ook weer heel mooi en waardevol is.
Als we gaan slapen vraag ik aan de kanovaarder of we wel veilig kunnen slapen met de stijgende Donau op 10 meter van ons tentje vandaan. Hij laat op zijn tablet zien dat de hoogste stand pas morgen verwacht wordt. Het komt goed.
Woensdag 22 mei Neuburg -Dillingen.
De man met boodschappenwagen Molly is al heel vroeg vertrokken en wij ontbijten samen met de psycholoog. Hij heeft geen eten en wij hebben genoeg. We spreken een groepje Fransen die de nacht hebben doorgebracht in twee kamers van het kanogebouw en ze vertellen dat er in Dillingen een geschikte camping is.
We vertrekken en gaan in het stadje de brug over en zien hoe hoog het water staat en hoe snel het gaat. Een paar kilometer verder spreken een paar fietsers ons aan dat het fietspad geblokkeerd is door werkzaamheden. We moeten omrijden via de heuvels waarvoor we eerst een flinke klim moeten maken. Een oude vrouw staat halverwege de helling te wachten op haar man die een stuk er voor is afgestapt omdat hij even bij moeten komen van het klimmen. We rijden een paar kilometer over een bospad en komen dan bij een uitkijkpunt. Het stel dat ons waarschuwde komt ook even kijken en we raken in gesprek. Zij komen uit Hamburg en rijden met hun fietsen langs rivieren weer terug naar huis. Opvallend: Hij heeft een elektrische fiets en zij niet. Omdat het nog steeds koud is en soms spat, drinken we koffie bij een gasthaus. De eigenaar weet niets van overstromingen dus we volgen de route over de dijk naar Donauworth waar we boodschappen doen. We zoeken een plek om te lunchen en rijden het stadje uit. We passeren de Airbus fabriek waar we zien dat de hele parkeerplaats onder water staat. We lopen vast op een ondergelopen fietspad en kunnen met de gps een omweg vinden en lunchen opnieuw bij een lokaaltje van de vrijwillige brandweer. Dan volgt een vervelend stuk door de delta van de Donau. Er is veel tegenwind en het is fris. C. rijdt voorop en zo kunnen we toch snel opschieten. We passeren Sondersheim, Hochstadt en doen in Steinheim boodschappen. Opnieuw is een stuk fietspad ondergelopen en gaan we via de grote weg naar Dillingen. Gelukkig is er een seperaat fietspad.
De camping ligt bij de brug over de Donau. Ik meldt bij de receptie waar de eigenaresse me 10 minuten laat wachten. Ik moet verder 14,70 euro betalen en naam en paspoort is niet nodig. En opgeven bij de belastingdienst waarschijnlijk ook niet. Het weer is opgeknapt en we zetten de tent op een zonnig plekje, gaan douchen en doen een wasje. Net als ik een slok bier wil nemen komt de broer van C. met zijn vrouw de camping op rijden. Ze zijn op weg naar Rome en hebben deze dag twee etappes gedaan (110 km) Ook al wisten we van elkaars reis hadden we dit niet gepland. Toeval bestaat. Omdat wij niet genoeg eten bij ons hebben gaan we samen in de stad eten en praten bij. We zijn al drie dagen onder weg maar hebben we onze stoeltjes nog niet gebruikt.
Donderdag 23 mei Dillingen -Ersingen.
We ontbijten vroeg in een beginnend zonnetje. Debroer heeft zorgen over zijn achterwiel waar een slag in zit. Niet handig als je nog 1000 km moet, dus gaat hij op zoek naar een fietsenmaker en wij pakken op en nemen afscheid. We rijden terug naar het centrum van Dillingen en proberen het stadje uit te rijden. Opnieuw is een stuk fietspad geblokkeerd, maar er staat geen water op en het is ook nog niet schoongemaakt. We proberen een stukje en rijden door modder en over takken en besluiten om toch een alternatieve route te nemen omdat we niet weten hoe het verder gaat. In Launingen voorzien we onszelf van broodjes en iets lekkers voor bij de koffie. Ik zie onderweg veel verwijzingen naar Kolping werk.Bij een meertje langs een spoorbaan houden we pauze en genieten van het lekkere weer. Dan hebben we een leuk gesprek bij de brug over de Donau met een stel uit Ulm en vragen of de route langs de rivier berijdbaar is. Zij komen er net van daan en het kan. Wat we niet weten dat er toch nog veel modder en takken op het pad ligt. Onze fietsen komen goed onder te zitten. Op dit stuk rivier wordt elke paar kilometer elektriciteit gewonnen door grote stuwen die overuren maken. In Gunzburg doen we boodschappen en door een natuurgebied Nauwald schieten we snel op. Bij een verenigingsclub waar verder niemand is, eten we iets in het zonnetje en laden we onze apparatuur op bij een speciale oplaadplek voor fietsen. Een oudere man houdt ook even pauze en we spreken over de route. Hij adviseert ons om langs de rivier te blijven rijden omdat dit veel mooier is dan de route langs de dorpen. Zo rijden we zo'n 20 km onverhard over de dijk, maar dit onverharde pad is schoon en is niet overstroomd. We rijden langs de rivier de stad binnen en zien dat mensen van de gemeente bezig zijn om de fietspaden langs het water schoon te spuiten van de modder. Deze stad leeft met de rivier want op een klein stukje rijden we lager dan het water met alleen een betonnen wandje om je te beschermen.
Ulm is een mooie stad met een knots van een kathedraal. We hebben al ontdekt dat er in de stad geen camping is, maar ik ga bij het VVV toch even informeren naar campings en achtergrondinformatie voor de komende dagen. Als ik de dienstdoende baliemedewerkster zeg dat het toch wel raar is dat zo'n mooie stad geen camping heeft, geeft ze dit onmiddellijk toe en probeert me toch een beetje te helpen met tips.
We cirkelen nog een beetje door het centrum en gaan dan op weg naar Ersingen waar een camping is. Een man met een sportfiets en een rugzak op zijn rug rijdt met ons op en we raken in gesprek. Hij komt van zijn werk en fietsen gaat voor hem veel sneller dan met de auto gaan. Hij wijst ons de weg. Er zijn in Ersingen twee campings en we kiezen de camping bij een gasthof. We rijden het terrein op en een man en vrouw die bij hun camper zitten zeggen ons dat de eigenaar op vakantie is en dat we gratis kunnen kamperen.
Het is een kleine camping met naast ons nog twee kleine tentjes. Verder zijn alle voorzieningen aanwezig. We doen rustig aan en komen zo een beetje tot rust en gaan vroeg naar bed. Om 21 u komt er nog een oudere man het terrein op rijden. We groeten hem, maar hebben verder geen contact. Hij zet zijn tent niet op, maar slaapt onder een kinderspeeltuig.
Vrijdag 24 mei Ersingen-Sigmaringen.
We kunnen wegrijden zonder te betalen. Dat voelt toch wel een beetje raar. Door de delta van de Donau die hier stukken smaller is dan de vorige dagen toen het meer een kanaal was, rijden we naar Nasgenstadt waar we even sterk moeten klimmen om op de hoofdweg te komen die naar Ehingen gaat. Daar boodschappen en vreemd is dat we langs de grote provinciale weg de stad weer uitgeleid worden. De officiele route gaat via Rottenacker, Munderkingen en Rechtenstein naar Riedlingen. De gps track die ik gebruik snijdt dit hele stuk met vele klimmetjes af en gaat door het land gelijk naar Riedlingen. Ons stuk volgt een andere kleine rivier en gaat bij het dorpje Emerkingen langs prachtige koolzaad velden. We kijken bij onze koffiepauze onze ogen uit. Deze route scheelt ons vandaag 16 km.
Bij een biowinkel in Riedlingen kopen we humus en zo door naar een pauze plekje. In Scheer maakt de rivier een lus die door een smalle kloof loopt. Eerst begrijpen we niet waarom we door achterafstraatjes fietsen, maar dat is de enige manier om op het fietspad te komen dat naar Sigmaringendorf leidt. We groeten een oude man die op zijn bankje van zijn volkstuin zit te genieten van het werk en het zonnetje. Dan duiken we onder een spoorwegbaan en lopen een stukje met de fiets aan de hand waarbij we de vieze wielen door het water van de tunnel laten gaan. Een stukje verder ligt Sigmaringen en boven de stad uit ligt he Schloss Sigmaringen. We doen boodschappen en zoeken de camping op. Tot onze schrik is er ook een stadsfestival aan de gang en de eigenaar vertelt dat de muziek tot 24 u doorspeelt. We zoeken een plek op het tentveld en dan begint het jammer genoeg weer te regenen. Ik zoek een plek waar we droog kunnen koken en eten. Een stel zit met een zoon wat te borrelen bij een paar banken die overdekt zijn met tentdoek. Ik vraag of ik hier mag koken en ze nodigen me uit.
 |
| Schloss Sigmaringen. |
Ik maak vandaag gnochi met een carbonarasausje.
De camping is deze avond bevolkt met allerlei groepen. Families, collega's van werk. Verder is er voor de campers een apart tarief met een pasje voor de douches en afwasruimtes. Differentiëren loont waarschijnlijk. Na het eten, als het al donker begint te worden, lopen we naar het festivalterrein waar een gitaarband covers speelt en er verder allemaal foodtruck staan en mensen onder tentdoeken met elkaar wat drinken. We blijven wat staan luisteren en gaan daarna terug. De band speelt niet onaardig en zo met deze muziek op de achtergrond vallen we in slaap en worden niet meer wakker van wat dan ook.
Zaterdag 25 mei. Sigmaringen - Tuttlingen.
Dit wordt de mooiste fietsdag van de vakantie. Vlak achter de camping vervolgt de route en rijden we het stadje uit. Al snel volgt Inzighofen en Gutenstein. De Donau is smaller dan hiervoor en ook de kloof wordt nauwer. We moeten vaker klimmen en steeds is er een brug over de rivier om ons naar de beste plek voor een fietspad te brengen. Je ziet goed dat we langzamerhand in het middelgebergte zitten met toppen van 700 m. We stoppen vaak om foto's te maken van mooie doorkijkjes van bruggen, steenformaties en velden. We pakken bij Haus im Tal even de hoofdweg om een klim te ontlopen en zien dat de camping die door de mw. van de VVV in Ulm is voorgesteld niet zo veel voorsteld. We gaan iets buiten het dorp koffie drinken. Een mooi plekje met uitzicht op een groot landhuis dat op de rand van een klif is gebouwd: Schloss Werenwag. We gaan verder en worden ingehaald door een man en vrouw op elektrische fietsen en bagage. Ze hebben een behoorlijke snelheid.
 |
| De man probeert onder de foto door te duiken |
Ik vang in Beuron hem met mijn camera waar hij bukt om niet op de foto te komen.
We doen op dat moment regenbroeken aan omdat het toch weer wat begint te spatten en spatten wordt regen, maar gelukkig is er een jachthuis/gasthof op onze weg waar we kunnen schuilen en wat verteren. Kan het Duitser. Na anderhalf uur waarin ik een deel van het verslag schrijf en uit kijk op het publiek en gedrag van de bezoekers van dit etablisement kunnen we weer verder. Dit is overigens wel een mooie plek om een nachtje te kamperen.
Als de regen is opgehouden gaan we door naar Tuttlingen waar een tentveldje is waar we een nacht gratis kunnen staan. Het is ongeveer 17 u. Er staan nog drie tenten en een van de mensen is ons voor en heeft de sleutel gehaald bij het zwembad zodat we de douche kunnen gebruiken. We moeten samen werken. Hij stelt voor om de sleutel met een wasknijper aan het rek van de fiets vast te maken zodat iedereen deze kan pakken. Na het douchen probeer ik bij een eet-drinktentje een stopcontact te regelen om de fiets van C. op te laden. Pas later zie ik dat er vlak achter het campingveldje ook een stekkerdoos ligt met stroom.
Als ik de fiets weer ophaal bij de man die me aan stroom heeft geholpen heb ik nog een leuk gesprek over de europese verkiezingen, milieu en politiek als het gaat om vluchtelingen. Totdat C. boos haar fiets op komt halen omdat ze vindt dat de afspraak was dat we nog even de stad in zouden gaan. Schuldbewust van mijn neigen tot onzinnige gesprekken meld ik me bij de tent en gaan we nog even naar het centrum. We zijn echter snel weer terug omdat Tuttlingen niet echt een bijzonder oud centrum heeft en ook zien we niet een echt mooi koffie/theeplekje. Wel ontdek ik dat zonder bagage er een hobbel in mijn band zit. Is het een slag in het wiel. Nee toch!!!! .
Die nacht lig ik een uur wakker omdat twee jongens en een meisje die ook op het veldje staan het normaal vinden om om drie uur in de nacht hardop allerlei levenszaken te bespreken. Waar zit de jeugd?
Zondag 26 mei Tuttlingen-Reichenbach.
We zijn wat laat en ontbijten en de Franse man die de sleutel geregeld heeft zit even verder op het veld op een kleed eveneens te ontbijten. Het jonge stel met de kleine kinderen zijn al bijna ingepakt. We hebben met de Fransman afgesproken, omdat hij naar Budapest gaat, ervaringen uit te wisselen.
Ik vertel hem over de campings die wij hadden, de oversteken en zware fietspaden en hij laat zien op welke campings hij stond vanaf Bazel. Tot mijn verassing geeft hij mij de kaart van dit stuk van de route. Een mooi cadeau, want ik heb alleen mijn gps om de weg te vinden. De kaart geeft veel overzicht. We rijden op de track van de Europa fietsers het dal uit en klimmen in zo'n vier kilometer naar de kam. C. is met haar elektrische fiets veel sneller. We klimmen van 652 naar 835 m met een helling van 4-5%.
We volgen nu de route van de Eurovelo naar Radolfzell. Omdat de bobbel in het achterwiel blijft besluiten we om koffie te drinken en ook te kijken wat er precies aan de hand is. Er zit geen slag in het wiel, maar de buitenband is door een kuil of kei beschadigd. Er is een bobbel in de zijwang waardoor deze de bobbel veroorzaakt. Ik besluit om de twee buitenbanden te verwisselen omdat er voor minder druk op de band zit dan achter. Op zich niet lastig maar twee banden weer naar 5 bar oppompen kost wel kracht van mijn rechterarm. (deze is 6 weken daarvoor uit de kom gegaan en nog niet sterk) Toch lukt het allemaal en gaan we afdalen. Dit is een mooie afdaling door prachtige natuur en met mooie doorkijkjes.
Redelijk snel bereiken we Radolfzell en belanden we aan de oever van de Bodensee en kunnen we lunchen bij een pickniktafel die toevallig leeg staat. Er zingt een koor op de achtergrond en er zijn veel mensen op de been dan wel luieren in het gras. Echt zondag. Daarna zoeken we het fietspad in de richting van Constanz. Er is veel fietsverkeer. Na zo'n 20 km draaien we rechtsaf het schiereiland Reichenau op om door te rijden naar de camping in het noordwesten. Reichenau is inmiddels een Unesco erfgoed vanwege de rol die de kloosterlingen tussen 8-12 honderd na christus in het culturele en politieke leven hebben van Europa hebben gespeeld. Van het klooster is alleen de kerk nog over. Morgen gaan we het museum bezoeken. Verder is het eiland bekend vanwege de tuinbouwbedrijven die overal voorkomen. Zowel groente als bloemen als kruiden worden geteeld in de volle grond dan wel in kassen. Dat er zoveel tuinbouw is kan een erfenis zijn van de kloosterlingen die gewend waren zelfvoorzienend te zijn. Verder speelt ook het gelijkmatige klimaat in de bovenzee mee.
We schrijven ons in op de camping en krijgen een apart trekkersveldje. Na het installeren gaan we even bij het terras wat drinken en sfeer proeven. Veel mensen eten iets of zitten bij het strand. Langzaam gaat de zon onder en veel mensen maken foto's. Dit is een bekend eilandgevoel dat we kennen van de waddeneilanden.
Maandag 27 mei. Rustdag Constanz.
We hebben de tent zo veel mogelijk onder een struik gezet zodat we niet de tent uitgebrand worden en zo een beetje kunnen uitslapen. Daarnaast moeten er wel een paar dingen: museumbezoek; treinkaartjes kopen voor de terugreis en onderzoeken of er een vervangende buitenband te krijgen is. Lastig is dat het maandag is. Maar gelukkig zijn zowel het museum als enkele fietsenmakers open.
Museum: nog schrijven.
Na het museum lopen we nog even binnen in de oude kloosterkerk om een kaarsje op te steken.
gaan we het eiland af naar het hoofdstation van de DB in het oostelijk deel van Constanz. Ons plan is om het komende weekend terug naar Nederland te reizen, maar helaas zijn dan alle fietsplaatsen al bezet.
Het alternatief om met lokale treinen te gaan is wel goedkoop (schones wochenende = 55 euro) maar dan ben je 12 uur aan het reizen en nog pas in Venlo. Daarom wordt het na drie kwartier zoeken de vrijdag middag en avond. Dit betekent dat we drie dagen hebben om Bazel te bereiken (180 km), maar dan niet veel tijd meer hebben om de stad Bazel te bezoeken.
Daarna lopen we wat door het oude stadscentrum en kopen enkele benodigdheden. Dan moeten we op zoek naar een buitenband: Schwalbe Marathon Supreme. We gaan drie winkels af en precies deze band is niet op voorraad. Ik laat het zitten en gok er op dat ik, al is het met bobbel, wel in Bazel kan komen. 's Avonds gaan we bij onze eigen camping uit eten om de rustdag af te sluiten en zoeken we rond 21.30 uur onze tent op.
Dinsdag 28 mei. Reichenau-Waldshut-Tiengen.
Het regent 's nachts en we ontbijten in de tent. Dat is na de mooie dag gister een tegenvaller. Als het rond half negen droog is pakken we snel op ook al is de tent doornat. We rijden dezelfde weg als gister naar Constanz en dan door de douane. De routebordjes in Zwitserland zijn een beetje anders maar met de track en de bordjes kunnen we de weg goed vinden. We hebben al dertig kilometer gereden en zien nog steeds Reichenau aan onze rechtshand. Hadden we niet beter een boottocht kunnen organiseren dan hadden we veel kilometers kunnen uitsparen. Rond 11 uur arriveren we in Stein am Rein een oud karakteristiek dorpje bij de overgang van Bodensee naar Rijnrivier. Het is er druk van de toeristen.
We denken dat we al weer in Duitsland zijn maar bij het afrekenen van twee kopjes koffie en twee gebakjes komen we uit op 20 Zwitserse kronen, dwz. 19 euro. Gelukkig wil de kelner de euro's wel accepteren. Ik maak snel wat foto's en dan gaan we door. Het is inmiddels weer begonnen met licht spetteren. We rijden soms door het bos en soms langs de provinciale weg. Na weer zo'n 18 km bereiken we Shaffhausen en zoeken we de waterval op, waar het eveneens druk is van toeristen. Beneden bij het meertje onder de waterval lunchen we en kijken we onze ogen uit naar hoe mensen in bootjes stappen, naar de hoofdstroom varen of op een rots midden in de waterval klimmen om nog dichterbij het stromende water te kunnen zien. We overleggen en besluiten door te fietsen want het is slecht weer en zal dat wel blijven, maar het is meer dunne regen dat dat we echt nat worden. Als we door rijden kunnen we misschien wel in twee dagen in Bazel zijn. Mijn gps route pakt niet de euro 6 route, maar de Rijnroute die ten noorden van de rivier gaat. We komen door Jestetten, Lottstetten, Wil. Rond vijf uur komen we aan bij de Reincamping in Waldshut Tiengen en hebben 110 km gereden. Verwarrend is dat we dan weer door Zwitserland en dan weer door Duitsland reden. Omdat we de laatste tien km geen winkels zijn tegengekomen, moeten we na het opzetten van de tent nog even op zoek naar een Netto of Rewe. De camping is erg verzorgd (kort gras, net aangelegde douches en toiletten en vooral belangrijk: een verwarmde gezelschapsruimte.
Deze zoeken we na het eten op en maken thee en koffie, maar ook de andere fietskampeerders willen wel warm zitten zodat we een gezellige avond hebben met een bont gezelschap van twee jonge amerikanen uit Calefornia die voor 2,5 week in Europa zijn om fietscultuur op te snuiven. De anderen zijn een ouder duits gepensioneerd stel uit Hamburg die alle tijd van de wereld hebben en van huis zijn vertrokken met als doel de Bodenzee en dan weer terug naar huis. Opnieuw een bijzonder gesprek over fietscultuur, verschil Europa en Amerika, beleid van Trump, de rol van de conservatieve christelijke kerken en de vraag hoe om te gaan met de groep deplorables. De groep laag opgeleide kwetsbare mensen die zo werden genoemd door Hilary Clinton, maar die ook voor een deel verantwoordelijk zijn voor de verkiezing van Trump. Het is al 23 u als we naar onze tent gaan.
Woensdag 29 mei Waldshut-Tiengen Bazel.
We moeten nog ongeveer 75 km fietsen om Bazel te bereiken. En we moeten niet vergeten om ook voor de volgende dag boodschappen te doen, omdat het dan Hemelvaart is en er geen levensmiddelenzaken open zijn.
Het weer is deze dag beter dan gister al moeten we een keer toch onze regenbroek aan doen. En we zijn inmiddels goed getraind. Voor een deel volgen we de zuid route, voor een deel de noordkant. Ook op dit stuk een aantal mooie stadjes zoals het Middeleeuwse Laufenburg.
We drinken koffie in Bad Sackingen en lunchen iets buiten Rheinvelden. Dan is het nog zo'n 20 km naar Bazel. Dan lijkt het of de vermoeidheid van de laatste dagen er uit komt en de laatste loodjes zwaar wegen. We hebben van de Amerikaanse jongeren de tip gekregen van een kanocamping in het Franse deel van Bazel. In de stad gaan we daarom eerst op zoek naar de camping. We volgen vanuit de stad de rechteroever van de Rijn en zetten op het laatste stukje de routeplanner van de Gps aan. Dat helpt want anders was de camping niet makkelijk te vinden geweest. We gaan opnieuw door de douane, nemen een voetgangsers/fietserbrug over de Rijn en zijn dan bij de camping. We betalen een schappelijke prijs en krijgen een plek midden op het veld waarvan de beheerder verzekerd dat we morgenochtend niet door de zon gewekt gaan worden. Op deze camping veel doortrekkende fietsers (knooppunt van zowel de Rome-route van Benjaminse als van de Eurovelo 6 fietsers. Daardoor zijn er leuke gesprekjes over de ervaringen onderweg, stijlen van kamperen enz. Na het eten doen we nog de laatste boodschappen in de Kaufhalle (Duitsland) een gigantische supermarkt over de brug. Verdriet makend is de grootte van de winkel en het assortiment van soorten. We gaan er weer snel uit en gaan slapen.
Donderdag 30 mei. Hemelvaart. Stadbezoek Bazel.
We slapen uit, ontbijten rustig in het zonnetje en genieten van een kopje koffie. En dan toch maar de stad in omdat je je er nu toch bent. We kunnen volgens de campingbeheerders de andere oever volgen omdat er vandaag geen werkzaamheden zijn. Zo zijn we snel in het centrum (ongeveer 3,5 km) We cirkelen wat rond het raadhuis, bezoeken de oude middeleeuwse wijk, vinden de waterinstallatie van de kunstenaar Tinguely en bekijken in de Münsterkerk het graf van Erasmus. Daarna om de vakantie af te sluiten drinken we wat bij een tentje langs de rechter Rijnoever dat we gister zagen, waarbij in euro's kunnen betalen (papiergeld) maar in kronen wisselgeld krijgen voor de borg van de glazen. Het is lekker weer en we zien veel mensen flaneren over het voetpad.
Bij de Münsterkerk hebben we opnieuw de twee Poolse mannen ontmoet met wie we in Regensburg op de camping stonden en hen gewezen op onze camping. Ze zijn inmiddels geïnstalleerd als wij arriveren. Na het eten ga ik nog even met hen bij kletsen en verhalen horen over hun reis tot nu toe. Wat ik onthouden heb over hun ervaringen is een van hen zijn papieren en geld kwijt was geraakt maar dat een dag na de gebeurtenis ze door de politie werden gebeld en konden ze alles (ook het geld ) weer ophalen. Ook zij hadden last gehad van het slechte weer.
 |
| Graf van Erasmus in de Münsterkerk |
Bijzonder was ook dat ze een paar keer in het bos waren gaan kamperen. Ze zijn op weg naar Portugal maar ik vroeg hen waarom ze die bestemming hadden gekozen. Daar kwam geen duidelijk antwoord op. De redelijk Engels sprekende man had ooit bedacht dat als hij met pensioen zou zijn hij met zijn vriend dit zou gaan doen en nu maakten ze het mee en het was prima. Ik was opnieuw verwonderd over de kracht van het idee van fietsen naar Portugal. Ze hebben op deze dag nog 7 weken om ruim 2000 km te fietsen, omdat de vliegticket al geboekt zijn. Onmogelijk of moet je die vraag bij fietsreizen niet stellen en is het onderweg zijn het belangrijkst? Er komt wel een oplossing.
 |
| De Poolse fietsers op weg naar Portugal. |
Vrijdag 31 mei Bazel - Haarlem
Deze dag hebben we de tijd voor het inpakken. Onze trein vertrekt om 12.30 u en we komen iets na 22 uur aan in Haarlem. Alles loopt zoals gepland.
Kunst van het reizen
In de trein terug lees ik het boek Grand Hotel Europa van Ilja Pfeijffer. Een roman over de ontwikkelingen en toekomst van Europa. Naast cultuur, vluchtelingenproblematiek, liefde houdt hij de moderne reiziger een spiegel voor. Denk daarbij aan steden als Venetië, Amsterdam, Barcelona die helemaal overspoeld worden door toeristen. Hij stelt dat reizen veel complexer is dan menigeen denkt. En dat je er van kan leren valt ook wel mee. Je kan beter een boek lezen stelt hij. Elke moderne reiziger wil unieke, authentieke ervaringen die een verhaal opleveren. Daarmee kun je je profileren en goede sier maken bij je sociale omgeving. Daarbij is het natuurlijk van belang dat je naar plekken gaat die nog niet toeristisch zijn. (dat is tegenwoordig steeds lastiger) Maar om jezelf met recht te kunnen profileren als wereldwijde reiziger en om een paar weken per jaar nieuwsgierig en avontuurlijk te zijn moet je authentieke en unieke ervaringen meemaken. Dingen waarvan je achteraf kunt zeggen dat het ervaringen waren die je kijk op het leven hebben gekanteld. En hoe vervelend als die ene unieke grensverleggende ervaring niet komt. (Hoofdstuk: De panchat van Muzaffargarh.)
Als ik dit lees proef ik de geniale bijtende spot van Pfeijffer. Ook ik herkend de druk van wat allemaal niet zou moeten volgens mensen om je heen om mee te tellen of gezien te zijn. Hij verwoord goed alle ambivalenties en complexiteit die rond dit thema spelen en maakt het daarmee bespreekbaar.
Een fietsvakantie heeft toch meer het karakter van een pelgrimstocht. Het gaat niet om het snel opdoen van het unieke ervaringen of onderscheiden als speelt dit een rol. Mensen die fietsend op vakantie gaan hebben gedeelde opvattingen, een eigen vereniging, je kunt spreken over een bepaalde levensstijl of identiteit die te onderscheiden is van andere stijlen. Het gaat me zelf bij het fietsen in eerste instantie om het in de omgeving /landschap zijn, de kleine ontmoetingen, het voelen van de zon na een regendag, de afdaling na een klim. Leuke gesprekken of ontmoetingen voegen iets toe aan een vakantie, maar vaak zit dat ook in kleine gesprekjes, een glimlach, iemand die je water geeft. De nadruk bij een fietsvakantie ligt meer op het loskomen van het dagelijkse gewone leven door de beweging van het fietsen, door de stilte en introspectie, de impulsen van het wisselende landschap en ontmoetingen dat bijna verslavend werkt. Het is een verwonderend open op weg zijn. En toerisme kom je tegen. We zijn natuurlijk de watervallen van Schaffhausen gaan bezoeken en hebben op een bankje tussen de toeristen uit Azië een broodje gegeten. De plek is zo bijzonder dat je deze wil zien en wie bij jij dat je anderen niet gunt de waterval ook te willen zien. Dingen moeten we niet zwart-wit maken. Na deze kleine uitweiding over vakantie vieren blijft wel de vraag over waarom deze blog is geschreven. Is dat toch niet een beetje profileren en goede sier maken naar de eigen omgeving?
E-bike ervaringen
Tot slot de ervaringen met de E-bike. De keuze voor een E-bike was vooral het verschil in kracht en daardoor verschil in snelheid tussen C. en mij. Dit verschil is nu veel minder en de gemiddelde snelheid is daardoor hoger. En omdat dit kan hebben we de verhouding van de bagage tussen ons beiden aangepast. Omdat het om een fiets gaat met een grote accu (145 km) is er voldoende marge om wanneer dat nodig is een dagafstand van 100-120 km te rijden. Opladen bleek over het algemeen goed te lukken. De meeste campings hebben een elektriciteitsvoorziening voor campers en caravans en met een speciale stekker die we bij ons hebben konden we in een paar uur de accu weer bij laden. Elektriciteit zit over het algemeen bij de campingprijs. Een keer wilde een camping dat we als fietsers extra betaalden voor elektriciteit. We hebben mede door het ontbreken van elektriciteit een bivakcamping overgeslagen. Met een elektrische fiets ben je meer wat meer afhankelijk van georganiseerde campings en zul je niet 'in het vrije' gaan kamperen. Maar dat deden we behalve in Denemarken toch al niet. Het extra verbruik bij heuvelachtig terrein is een factor, maar moeilijk in te schatten en van veel factoren afhankelijk. (ondergrond, helling, wind en vooral op souplesse meetrappen/schakelen) Er is voornamelijk in de ecostand gereden. Oplaadplekken onderweg zijn we wel tegen gekomen, maar hebben we niet gebruikt omdat we steeds voldoende bereik hadden voor onze dagtocht. Conclusie: Voor ons is de E-bike een toevoeging gebleken omdat we meer gelijkwaardig op kunnen fietsen, de bagage meer evenredig is verdeeld en bij tegenwind de e-bike rijder de tweede fietser uit de wind kan houden. Nadeel: vrij kamperen is lastiger. Let bij de keuze van een fiets voor een accu met een hoge capaciteit.
Overzicht van afstanden en tijd.
| Van |
Naar |
Afstand |
gemiddeld |
Tijd |
| Regensburg |
Vohburg |
59,0 |
16,0 |
4,03 |
| Vohburg |
Neuburg |
42,6 |
15,4 |
2,59 |
| Neuburg |
Dillingen |
78,8 |
15,5 |
5,04 |
| Dillingen |
Ersingen |
77,8 |
16,5 |
4,42 |
| Ersingen |
Sigmaringen |
81,0 |
17,1 |
4,43 |
| Sigmaringen |
Tuttlingen |
55,0 |
16,4 |
3,20 |
| Tuttlingen |
Reichenau |
66,8 |
17,5 |
3,48 |
| Reichenau |
Konstanz |
27,3 |
18,1 |
1,43 |
| Reichenau |
Waldshut Tiengen |
110,0 |
16,9 |
6,5 |
| Waldshut Tiengen |
Bazel |
78,6 |
16,8 |
4,4 |
|
|
676,9 |
16,6 |
|
J. is de oudste van het stel. Wijkwerker 61 jr. en getrouwd met C. Psychiatrisch verpleegkundige 59 jr. Samen Kregen ze drie zonen die nu tussen 23-27 jaar oud zijn. D. Ondernemer, bedrijfskundige en organisatiepsycholoog 27 jr. W. Docent economie in het mbo 26 jr. G. Vrijwilliger bij een instelling voor mensen met beginnende dementie. 
De laatste zes km naar de camping gaat over fietszandpaden naast een onverharde weg. Rond vijf uur melden we ons bij de camping en krijgen daar de sleutel van de trekkershut. Wij zetten iets verder weg onze tent op en zo installeren we ons. Het fijne van de zes-persoons hut is dat er iets meer ruimte is in het leefgedeelte. De avond na het eten vullen we met een kaartavond boerenbridge.
Dan eten we wat en rond 14 uur is het droog aan het worden. Plan is om de Willinktentoonstelling te bekijken in Museum Kasteel Ruurlo. We fietsen er naar toe en kopen kaartjes voor degenen die geen museumkaart hebben. De inleidende film (ingesproken door Mieke van der Weij) vertelt over de geschiedenis van het huis en dat er een tijd een stadhuis in het pand gezeten heeft. Nu is het eigendom van Hans Melchers die er zijn verzameling Willink schilderijen in tentoonstelt. Het museum vormt een duo met museum More in Gorsel. Mooi dat rijke mensen iets willen nalaten aan de gemeenschap. Willink is me niet echt bekend. Hij beoefent in zijn jeugdjaren vele stijlen, maar later is hij herkenbaar aan de landschappen, Griekse beelden en portretten. Maar het meest is hij misschien bekend door zijn relatie met Mathilde Willink. Bekend van de Fong Leng jurken die ze droeg en zo de modekoningin van Amsterdam was. In korte tijd kocht Willink 37 jurken van deze ontwerpster voor haar. (à 5-20.000 euro. C. zoekt een man die dat ook voor haar wil doen? ). Een jaar na het beëindigen van de relatie sterft Mathilde op mysterieuze wijze door zelfmoord/moord)
We lopen wat door het museum en proberen de stijl en bedoeling van Willink te begrijpen. Het schilderij hier links trof me wel. Drie mannen/parachutisten vallen uit de hemel in een vrije duik in een landschap met in een kuil oude bussen,vrachtwagens en auto's. Dit alles in een groots wijds landschap met dreigende wolken. Om geld te verdienen schilderde Willink portretten en er hangen er enkele in de tentoonstelling. Bijzonder in de gedetailleerdheid. Verder konden we enkele jurken van Fong Leng bekijken en volgens de kenner onder ons is dit wel de prijs waard als het gaat om het handwerk.
theeschenkerij Mossel. J. wil al door rijden maar hij wordt door het gezelschap tot orde gemaand. Een voorbijganger die die allemaal op het kruispunt aanziet moet erg lachen om dit familietafereel.
We zijn uitgenodigd/ hebben onszelf uitgenodigd op de koffie bij de moeder van P. die in Naarden woont. P. vertelt over voor haar belangrijke plekjes. En ze toont mij bijvoorbeeld de heg waar ze als tiener in een dronken bui een keer ingereden is. 
