Nederland Heuvelland.

Nederland - Heuvelland. 
Arnhem - Hoogeveen Hemelvaart 2016 
Elk voorjaar begint het rond Pasen te kriebelen en bedenken we weer waar en hoe we een paar dagen kunnen fietsen om het gras te ruiken, Nederland te verkennen en het hoofd kunnen opruimen door in een andere omgeving te zijn. Dit keer type ik bij de routeplanner van de Fietsersbond de opdracht in voor een fietsroute van Arnhem naar Groningen via LF routes en knooppunten. Er komt een route uit van 300 km die ik met het programma Basecamp wat aanpas, voordat ik de track op de GPS zet.

Landschappelijk is het thema dit keer Nederland Heuvelland. De route is namelijk verre van vlak en niet dat we heel zwaar moeten klimmen, maar al fietsend ervaar je heel goed de landschappelijke historie van dit gebied.

Donderdag 5 mei. Arnhem Vorden. 

 Het is rond kwart voor tien als we het nieuwe station Arnhem uitlopen via de achterzijde. Het is prachtig weer na een aantal koude dagen rond koningsdag. Een cadeautje. We zoeken in het centrum van Arnhem een cafee voor een kopje koffie en zien hoe Arnhem helemaal in het teken staat van de Giro de Italia. Overal roze fietsen, vlaggen en fietsers die vandaag een soort ploegentocht rijden. We vinden een plekje bij café Dudok dat als pleisterplaats of startplaats voor wielrenners fungeert. Mooie pakjes en mannen met een iets te dikke buik praten, eten wat en wachten op medefietsers. Zo vroeg is het al behoorlijk warm uit de wind. Voor ons liggen bij het  4 mei monument bloemen. Deze dagen schieten van het ene evenement naar het andere met dito verschillende tonen en sferen. Koningsdag, dodenherdenking en bevrijdingsdag.

Na een uurtje rijden we de stad uit richting Roozendaal en de Postbank. Om daar te komen moeten we al behoorlijk klimmen. Voor ons als Hollander is dat even wennen, terwijl de Arnhemmers niet anders gewend zijn. Ik moet weer even wennen aan het route volgen op de GPS en we lopen vast in een buurtfeest van de wijk. Heel gezellig!

Het dorpje Roozendaal is vertrouwd en opzij van het landgoed moeten we op het fietspad opnieuw klimmen en zo rijden we richting de Postbank.  Hemelvaartsdag is traditioneel een dauwtrapfietsdag en door het mooie weer, zijn er veel mensen op de been. We zitten op een stukje LF vier en die neemt zeker niet de kortste route door het bosgebied. Pas na een km of 20 duiken we bij Brummen het Ijsseldal in en tot onze grote verbazing komen we in een file voor de pont terecht. Er staan zo'n 120 fietsers te wachten en pas op de derde overvaart kunnen we mee. Vervelend als je zo'n 75 km wil halen, maar we spreken ons  zelf aan dat het vakantie is, mooi weer en waarom zouden we onszelf in de stress laten schieten, Vakantie is er toch voor om dingen los te laten. Aan de overkant kijken we even in het dorpje Bronkhorst, maar dit is vergeven van de toeristen. Snel zoeken we de route op en rijden richting het oosten. De wind is vandaag uit het zuid-oosten en redelijk stevig zodat we niet al te veel tempo kunnen maken. Vlak voor Wichmond pauzeren we even en rijden dan door naar Vorden waar we boodschappen doen. Het dorpje is helemaal vol met fietsers die een ijsje eten of op een terrasje zitten en wat drinken. Niet vreemd want het is prachtig zonnig weer vandaag.Terwijl C. boodschappen doet help ik een vader met het oppompen van de band van een moutainbike van een dochter. ( De man weet niet hoe een frans ventiel werkt).  een leuke kleine natuurcamping is met plek voor zo'n 7-8 trekkers die in korte tijd het plekje vullen. Allemaal fietsers en wandelaars die graag met minimale middelen onder weg zijn. Helemaal goed. We zoeken een plekje uit de wind en de zon, douchen en maken wat eten. Naast ons staat een jonge vrouw die wandelend alleen onder weg is. Ze heeft echt bijna niets bij zich. Niet gek want ze werkt bij Kathmandu in Amsterdam.

Verder op het veld twee vriendinnen, een moeder met een zoor en een opa met een klein kind. Na het eten wandelen we nog wat door de omgeving. Als je uit het westen komt, wordt elke keer weer overvallen door de ruimte in het landschap, de natuur die in alle hevigheid openbreekt. De afwisseling van akkers, bomen en weiland, de weggetjes en paadjes. Een landschap met veel geschiedenis.
Met zestig km vanuit het niets is dit een mooi begin. We gaan rond 21.30 u de tent in omdat het buiten behoorlijk begint af te koelen We denken nog wat te lezen, maar vallen eigenlijk sneller in slaap.



Vrijdag 6 mei Vorden - Hellendoorn. 
 Het is die nacht behoorlijk koud. Ook al hebben we een extra aluminium onderdeken onder de matjes gelegd is het behoorlijk fris in de slaapzak. Eigenlijk moet we drie-seizoenen slaapmatjes kopen, maar die we nu hebben zijn lekker licht en voldoende comfortabel.
We ruimen deels de tent op en koken wat theewater. De picknikbank op het veldje staat in de zon en we slepen onze ontbijtspullen naar de bank waar we een ander stel treffen die bezig zijn met een rondtour door de Achterhoek op onverharde paden. Ze hebben hiervoor hun mountainbikes meegenomen en hier ook tassen aan vast gemaakt. Het zijn ervaren fietsers, maar geen grammenjagers want na het ontbijt wordt er met een expressoapparaatje koffie gemaakt en geserveerd in plastic koffiekopjes. Heerlijk hoe iedereen weer anders de tent in pakt.

We rijden de camping af over een onverharde weg, voor ons als westerlingen een aparte ervaring die onmiddellijk een vakantie gevoel geeft. De route gaat flink naar het oosten om daarna naar het noorden te buigen bij Borculo.

We komen deze dag steeds twee vrouwen tegen die vanacht op dezelfde camping stonden. Ze rijden veel sneller dan ons, maar omdat we ze steeds tegen komen, kan alleen verklaart worden door de langere pauzes. 

 

We volgen de LF 8 route Enschede - Ommen en komen over de Sallandse Heuvelrug Holten en Hellendoorn. Kenmerkende heuvels zijn de Hellendoornse Berg, de Haarlerberg, de Holterberg en de Koningsbelt.Holterberg.


Twee ijstijden vormden de Sallandse Heuvelrug. Ruim 150.000 jaar geleden bedekte een ijskap van honderd tot vierhonderd meter dik de noordelijke helft van ons land. Als een gigantische bulldozer schoof het ijs centimeter voor centimeter alles voor zich uit. Daarbij werden rotsen van duizenden kilo’s helemaal meegevoerd vanuit Scandinavië en onderweg geleidelijk gladgeschuurd of verpulverd.  
In, langs en onder een gletsjer worden stenen, puin en zand meegevoerd. Daarbij vormt zich onder het ijs een leemachtige afzetting met grind en keien: de keileem. Dat verklaart waarom op veel plaatsen in de Sallandse Heuvelrug een keileemlaag in de bodem voorkomt. Vooral aan de voet van de heuvels komt deze dicht bij de oppervlakte. Zolang hij niet wordt lek gegraven of doorworteld, is de keileemlaag waterdicht en houdt hij de neerslag vast.

Poolwoestijntijd - Vermoedelijk zijn er in de loop van het hele Pleistoceen geregeld perioden geweest waarin er poolomstandigheden heersten. Nederland had op die momenten het uiterlijk van een poolwoestijn: bitter koud, onherbergzaam en weinig leven. Tijdens de laatste ijstijd, het Weichselien (ongeveer 110.000-10.000 jaar geleden). werd dekzand door poolwinden aangevoerd vanaf de Noordzeebodem. Dekzandgebieden die niet zijn geëgaliseerd hebben het uiterlijk van een lichtglooiende deken. Dekzandruggen zijn kilometerslange lage ruggen van zand die zijn gevormd door het opwaaien van dekzand. Ze zijn nu veelal begroeid met naaldbos.

Het gebied waar we nu door rijden is erg bosrijk. Dit was vroeger niet zo. Aan het begin van de 20e eeuw was de heuvelrug nog vrijwel uitsluitend met heide bedekt. Sommige delen van de heide werden zó intensief begraasd dat de vegetatie verdween en wind en zand vrij spel kregen. In 1899 werd daarom het Staatsbosbeheer opgericht met als een van haar taken het stuifzand en delen van de heide te bebossen. Het hout werd gebruikt in de mijnen van Zuid Limburg. 
Bron: http://www.sallandseheuvelrug.nl/  en http://www.geologievannederland.nl/

We rijden tussen Rijssen en Holten het bosgebied in en doen boodschappen in Nijverdal.
Dan steken we het spoor over en vervolgen de route naar het dorp Hellendoorn. Daar rijden we over een vlak landbouwgebied dat mogelijk een meent is geweest en vinden na zo'n 5 km een rustige natuurcamping. (Eelerberg) Het is lekker zonnig weer als we de tent opzetten en gaan douchen. Het is met Hemelvaart niet druk op de camping.

Zaterdag 7 mei Hellendoorn- Mantinge.
Deze dag heeft weer een ander karakter kwa landschap. We starten met de beklimming van de Lemelerberg een plek waar we al vaak geweest zijn en rijden aan de westzijde over het fietspad langs de Archemerberg naar het noordwesten. Omdat we het plaatsje Ommen goed kennen rijden we binnedoor langs de besthemerberg naar camping de Roos waar we even een rondje maken. Ook hier liggen veel herinneringen. Bij Marienberg gaan we naar het noorden en zoeken we de oever van de Overijsselse vecht op.

Het oorspronkelijke dal van de Oer-Vecht is gevormd in de voorlaatste ijstijd (het Saalien). Smeltwater dat ten zuiden van het landijs naar het westen stroomde, heeft zich diep in het landschap ingesneden. Fluvioglaciale zanden hebben dit oerstroomdal later voor een groot deel opgevuld. Door afsnoering van de erosiedalen in het Weichselien bleef ook in het Holoceen de afwatering moeilijk. In de hierdoor ontstane afgesnoerde meertjes ontwikkelde zich veen.

Aan de noordzijde van dit oerstroomdal loopt nu de Reest, die zijn oorsprong had in het uitgestrekte veen. In de Middeleeuwen ontstond op de zandgronden van de Vecht een esdorpenlandschap. Op de hoger gelegen ruggen ontstonden bij de dorpen akkerbouwcomplexen, de zogenaamde essen. Deze essen werden grotendeels bemest met mest van schapen die op de verder van de rivier gelegen heidevelden graasden. Deze mest werd in de potstal gecombineerd met heideplaggen en vervolgens op de essen gebracht. Daardoor ontstond er op de essen een, op sommige plekken meer dan een meter dikke, laag zeer vruchtbare grond. Bovendien werd het reliëf op deze manier verder versterkt. Langs de rivier lagen de graslanden (deels hooi-, deels weidegrond). Het dal tussen de hoger gelegen essen in is het Vechtdal in smallere zin.

Met de invoering van kunstmest werden de heidevelden ontgonnen en de gemeenschappelijke gronden verdeeld. Ook werden in de 19e en 20e eeuw de veengronden in het brede Vechtdal afgegraven.
Bron Wikipedia.